Diabetes uitgelegd als een geblindeerde auto

Diabetes uitgelegd als een geblindeerde auto

Het is donderdagmiddag en ik heb geen zin om te koken. We besluiten een pizza te bestellen, zoals we wel vaker doen. De pizza wordt netjes om 18:50 bezorgd en dat is precies op tijd, aangezien mijn bloedglucose 3.8 mmol/l is. In mijn diabetesdagboekje zie ik dat ik de vorige keer 6 eenheden insuline heb gespoten voor dezelfde pizza van 120 koolhydraten. Het resultaat daarvan was een te hoog bloedglucose van 18.3 mmol/l voor het slapen gaan. Dat moeten we deze keer dus proberen te voorkomen.

Mijn insulinepen blijkt leeg te zijn en ik besluit om alvast te beginnen aan mijn pizza. Dan kan mijn nieuwe insulinepen uit de koelkast een beetje op kamertemperatuur komen en eet ik mezelf eerst de hypo uit. Halverwege mijn pizza spuit ik 6 eenheden insuline. Inderdaad dezelfde hoeveelheid als de vorige keer, maar ik heb een paar uur geleden hardgelopen en dat zorgt er altijd voor dat mijn insulinegevoeligheid enorm toeneemt.

Twee uur later voel ik mijn hartslag toenemen terwijl ik rustig op de bank naar de televisie kijk. Mijn hartslag is op dat moment 105 volgens mijn fitbit, terwijl ik niks doe. Dat betekent dat ik straks een enorm hoog bloedglucose heb of binnen nu en een uur een hypo krijg. Ik besluit mijn bloedglucose te meten omdat ik wil begrijpen wat er gebeurt. Mijn waarde is 5.4 mmol/l, precies twee uur na de maaltijd. Interessant om te weten, maar uiteindelijk zegt het vrij weinig. Is mijn bloedglucose stijgende of dalende? De vraag of ik richting een hyper of een hypo ga is nu nog steeds niet beantwoord.

Dokter Henk Veeze

Toen ik een tijdje terug op de open dag van Diabeter was, vertelde dokter Henk Veeze een interessant verhaal. Omdat ik het er thuis nog vaak over heb gehad heb ik het verhaal maar een naam gegeven. “Weet je nog dat verhaal over de geblindeerde diabetes auto?” Vervolgens kwam ik met een bevinding die ik direct weer kon plaatsen in de vergelijking met de diabetes auto van dokter Henk Veeze. Het is niet alleen makkelijk om het op zo’n manier in Jip en Janneke taal uit te leggen, het blijft ook nog eens goed hangen.

De geblindeerde diabetes auto

Het verhaal begon met een grafiek van het dagelijkse verloop van de bloedglucose. Draai deze grafiek 90 graden tegen de klok in en je zit op een snelweg. Iemand met diabetes type 1 bevind zich namelijk continu in een auto op een snelweg met drie banen waar het de bedoeling is om netjes op de rechter baan te blijven. Gelukkig hadden ze op het moment dat ik mijn denkbeeldige diabetes auto mocht uitzoeken nog een mooie Audi R8 staan. Lucky me! 😉 Oke. Terug naar de snelweg. Ga je iets naar rechts, dan raak je de vangrail, zoals ook gebeurt als het bloedglucose daalt en je een hypo krijgt, lang leve de dextro. Ga je een paar banen naar links dan gebeurt er op de korte termijn niks ernstigs, maar je moet wel zorgen dat je weer zo snel mogelijk terugkomt op de rechter baan.

De geblindeerde diabetes auto op de snelweg

Door je stuur te gebruiken kan je bepalen op welke baan je gaat rijden, oftewel de insuline. Met je achteruitkijk spiegel kan je zien waar je geweest bent, oftewel de bloedglucosemeter. Simpel toch? Beetje meten, beetje bijsturen, easy peasy makkelijk. Enige nadeel; de auto is volledig geblindeerd. Je kan dus sturen wat je wilt, maar het resultaat weet je pas op het moment dat je slechts 4 keer per dag even in je achteruitkijkspiegel mag spieken.

Toen ik twee uur na de overheerlijke pizza in mijn achteruitkijkspiegel keek, zag ik dat het resultaat van mijn pizza en de zes eenheden insuline 5.4 mmol/l was, maar waar ik naartoe ga weet ik niet, want mijn voorruit is geblindeerd. Vervolgens zit je daar dus een beetje machteloos achter je stuurtje, waar je eigenlijk niks mee kan doen. Je kan wel proberen om bij te sturen, maar hoe ga je dat doen als je niet weet waar je bent en waar je naartoe wilt gaan? Behoorlijk waardeloos dus.

De uitslag

Uiteindelijk was mijn waarde voor het slapen gaan 11.5 mmol/l. Beter dan de 18.3 mmol/l die ik de vorige keer had. Maar wat het verloop is geweest? Geen idee. Mijn hartslag gaat niet voor niks in rust naar 105. Er moet dus een snelle stijging of daling zijn geweest. Misschien dat ik óóit een continue glucosemeter krijg, maar tot die tijd moet ik het maar even doen met de vier keer per dag dat ik in mijn achteruitkijkspiegel mag spieken.

Hebben jullie de vergelijking met de geblindeerde diabetes auto wel eens gehoord?