Zijn sapjes en smoothies gezond of ongezond?

Zijn sapjes en smoothies gezond of ongezond?

Voordat ik gediagnosticeerd werd met diabetes type 1, waren mijn slowjuicer en ik onafscheidelijk. Het apparaat dat stukken fruit verpulverd tot een gezond vruchtensapje had een prominente plek in de keuken en werd veelvuldig gebruikt. Zelfs toen ik voor een zeer korte periode probeerde om suikervrij te leven, was ik in de veronderstelling dat vruchtensapjes een goede toevoeging waren aan mijn suikervrije bestaan. Want ja, als (bijna) alle fitgirls versgeperste sapjes drinken en er hele detox programma’s zijn waarin je vijf dagen leeft op vruchtensap, dan zal het wel heel erg gezond zijn. Toch?

Gezond of ongezond?

Jammer, maar helaas. Er bestaat niet zoiets als een gezond vruchtensapje. Het zijn suikerhoudende dranken en door de grote hoeveelheid suiker die erin zit zijn het simpel gezegd gewoon suikerbommetjes. Alle soorten suiker (zowel natuurlijke als toegevoegde suikers) worden door het lichaam op dezelfde manier verwerkt. Het lichaam zet de koolhydraten / suikers om in glucose, wat vervolgens gebruikt wordt als energievoorziening om het lichaam draaiende te houden.

Het advies is om minimaal 2 porties (200 gram) fruit per dag te eten en fruit niet te vervangen door sap.
Voedingscentrum

Er wordt nog steeds vaak gedacht dat vruchtensap dé oplossing is voor het binnenkrijgen van voldoende fruit. Als het Voedingscentrum adviseert om minimaal twee porties fruit te eten, dan zal het vast ook wel goed zijn om vijf stuks fruit te eten, of beter gezegd: te drinken. Niet dus. In fruit zitten veel vitaminen en vezels die goed zijn voor je, maar deze vezels gaan vaak verloren tijdens de bereiding van een sapje of een smoothie. Je kunt dus beter los twee stuks fruit eten. Door het drinken van vruchtensap krijgt je lichaam in een korte tijd veel calorieën en suikers te verwerken. Daarom is het qua dranken verstandiger om te kiezen voor suikervrije alternatieven.

Maar toch zie je steeds meer bedrijfskantines en scholen die ervoor kiezen om alle ‘ongezonde’ frisdranken (Coca-Cola, Ice Tea, etc.) uit de schappen te halen en in plaats daarvan flesjes vruchtensap te verkopen. Want vruchtensap is tenslotte ‘gezond en natuurlijk’, in tegenstelling tot een suikervrije Coca-Cola, want daar zitten allemaal ‘enge’ e-nummers in, waaronder aspartaam.

Laat me je even uit die illusie helpen

E-nummers zijn niet eng, en suikers ook niet. We hebben ze zelfs nodig! Maar als we kunnen kiezen tussen een Coca-Cola Zero en een voorverpakte smoothie van bijvoorbeeld mango en passievrucht, dan is Coca-Cola Zero toch echt de gezondste keus. Nogmaals: hoewel sapjes en smoothies veel vitaminen bevatten, zijn het echte suikerbommetjes. Gezonde vruchtensapjes bestaan niet.

Coca-Cola35 koolhydraten
Coca-Cola Life19 koolhydraten
Coca-Cola Zero0 koolhydraten
Smoot­hie Man­go & Pas­sie­vrucht43 koolhydraten
Een vergelijking tussen de hoeveelheid suiker in een sapje en cola

Ja, maar…

…in sapjes zitten natuurlijke suikers

Klopt, maar het lichaam maakt geen onderscheid tussen natuurlijke en toegevoegde suikers. Suiker is suiker. De suiker in Coca-Cola is net zo ongezond als de suiker van een vruchtensapje.

…voorverpakte sapjes bevatten heel veel extra suikers

Soms wel ja, maar naast dat het voor het lichaam niet uitmaakt (zie het bovenstaande punt), hangt het er helemaal vanaf welke fruitsoorten je gebruikt. Soms kan een zelfgemaakt sapje zelfs meer suikers bevatten dan een voorverpakt sapje! Om je een voorbeeld te geven:

  • 1 galia meloen = 1450 gram = 87 gram koolhydraten
  • 1 mango = 400 gram = 60 koolhydraten
  • 1 banaan = 180 gram = 42 koolhydraten
  • 1 avocado = 200 gram = 18 koolhydraten
  • 4 sinaasappels = 600 gram = 72 koolhydraten

Dit zijn de ingrediënten voor 1500 ml aan sap. Per glas van 330 ml kom je daarmee uit op 62 koolhydraten. Dat is meer dan een halve pizza aan koolhydraten, bizar toch?! En dat wordt dan gezien als ‘gezond’! Om de hoeveelheid suiker te verminderen zou je eventueel een aantal fruitsoorten kunnen vervangen door groenten, zodat het meer een ‘groen’ sapje wordt.

…aspartaam is schadelijk voor de gezondheid

Alles is ongezond en schadelijk voor de gezondheid. Wist je dat wij Nederlanders vijf sigaretten per dag roken dankzij de vervuilde lucht? Er zijn veel bang makende verhalen over aspartaam, maar het is nooit aangetoond dat aspartaam slecht is voor de gezondheid. In tegenstelling tot suiker.

Nooit meer sapjes en smoothies?

Kun je dan maar beter helemaal geen vruchtensapjes meer drinken? Nee, ben jij gek. Je moet drinken wat je lekker vindt, zolang het maar met mate is. In principe drink ik altijd Coca-Cola Zero of een andere suikervrije drank, voornamelijk omdat ik het lastig vind om mijn bloedglucosewaarden stabiel te houden als ik suikerhoudende dranken drink. Maar ook ik drink wel eens een sapje of smoothie, gewoon omdat het lekker is. Niet omdat het gezond is, want dat is het dus niet! 😉